Pagina 1 di 1

I gradi de l ajetivo

MessaggioInviato: gio dic 18, 2014 1:17 pm
da Sixara
I gradi de l ajetivo
viewtopic.php?f=82&t=1275


I gradi de l ajetivo i xe trè : poxitivo,conparativo, superlativo.
El grado poxitivo el ghe dà la cualità de n ajetivo senzha indicare la mixura : bèlo, caro, bòn ...
El conparativo el paragona kela cualità co cuela de naltra persona; la conparazhion la pòe èsare :
de eguaglianza o gualivanzha co l av. come/cofà
de majoranzha co l av. pì/più
de minoranzha co l av. manco.
A gh è anca i conparativi ca no se pòe declinare : mèjo/pèzo.

El superlativo el pòe èsare :
relativo co el grado l è asè alto : a te sì el pì mona de tuti
asoluto co el grado l è màsimo : a te sì mona purassè ma anca col prefìso stra - : a te sì stra-mona.

n.b
" Non esiste nella variante polesana il suffisso del superlativo italiano - issimo.
I superlativi si fanno :
ripetendo il positivo : el ghea na zièra bianca-bianca; so nona la jera bona, bona e po' bona
unendo al positivo un altro aggettivo di rafforzamento : l'è seco incendià; l'è inbriago desfato; l'è muòjo negà
utilizzando i prefissi : stra- ( stracòto, strafato) o bis - ( onto bixonto)
con il suffisso on - ona : a so' contenton; l'è buxiarona
affiancando al positivo l'avverbio senpre o purassè : l'amore l'è na roba senpre granda; el jera cativo purassè
ricorrendo al numerale che viene ripetuto : Marieto el jera bon, bon e po' bon : tre olte bon!
ricorrendo a perifrasi e locuzioni che diano forza e rilievo alla qualità : l'è longo come el brodo de òco; l'è inprudente come el vento; l'è magro come na sardèla; l'è furbo come la poja ..."

G. Sparapan, Grammatica della parlata veneta fra Adige e Canalbianco, pp. 75-76

Re: I gradi de l ajetivo : Stra -

MessaggioInviato: ven apr 03, 2015 8:28 am
da Sixara
Stra - ...
stra-vedamento ... comè ca se podarìa tradurlo n italian ... ultra-visione - visionissima..
a ghi n è però de le bele parole col prefìso stra -
strabèla
stra-bao
stra-bauco
stra-bèn
stra-bòn
stra-cagarìa
stra-credare
stra-dreto
stra-falfaro
stra- fredo
stra- lùxare
stra- intendare
stra- intenzare
stra- mare
stra-morto
stra-nato
stra-muxon
stra- sora
stra- suàre
stra- vedamènto
stra- vedare

Re: I gradi de l ajetivo

MessaggioInviato: ven apr 03, 2015 9:22 am
da Berto
On stramaro! = tantisimi, on mucio grando, na enfenetà = estra nomaro = fora nomaro, fora del normal, ke no se pol contar da coanti ke li xe.
Anca on stermegno, sterminio o na straje o starmegno.

Stramaro
viewtopic.php?f=44&t=1141

Straje e straje ?
viewtopic.php?f=44&t=436

Re: I gradi de l ajetivo

MessaggioInviato: ven apr 03, 2015 2:42 pm
da Sixara
Berto ha scritto:On stramaro! = tantisimi, on mucio grando, na enfenetà = estra nomaro = fora nomaro, fora del normal, ke no se pol contar da coanti ke li xe.

Stra - nùmaro , te dixi, ke l deventa stra-maro... no sò se l funzhiona cusì ke l stramàro el dovarìa star da lù solo. Còsa xelo on stramàro ? On mucio de ... còsa? De paja, de legna.. de ke materiale èlo fato on stramaro?
Noè ke l se confonde co stramàso, a vojo dire i è parole bastanzha simili.. e on stramàso el podea èsare fato de paja o foje de formenton..
Eto capìo : kel stra- prefìso no lè da confondare co parole ca scumizhia co stra - cofà - par ex. - stralòcio ke nol xe 'ecstra-l-òcio', o anca stra-intendare ke go méso desora te l elenco ma ke go xbalià, ca vòe dire : 'fraintendere'.

A go visto el riferimento a marus= grand de la lengoa gauloise; intaresante, ma ghèle de le parole tel francexe moderno indoe ke kel mar- a vòe dire grand ? Ke no me ne vien mente gnan-ona.

Re: I gradi de l ajetivo

MessaggioInviato: ven apr 03, 2015 6:47 pm
da Berto
Strame e stramàso/stramàccio e piumàso
http://www.etimo.it/?term=strame
Immagine



???
Straje e stramaro/stramajo ... stramajor/stramajore/stramajora, stramajo, stramaja, stramaje/straje, stramaggiore/stramaggiora ...

...

Re: I gradi de l ajetivo

MessaggioInviato: ven apr 03, 2015 7:35 pm
da Sixara
Berto ha scritto:Straje e stramaro/stramajo ... stramajor/stramajore/stramajora, stramajo, stramaja, stramaje/straje, stramaggiore/stramaggiora ...

Sì -ecolo lì : straje-strame-lettiera... e de còsa èla fata la lettiera ? de paja - e come se dixe n ted. paja ? Stroh. E strame se dixe : Streu; e streuen lè el v. spargere/spandere.
Ergo : stramàso/stramàro iè la stesa parola.
Dèso ca gavemo risolto tuti i dubi lengoistici sol stra-maro pòso anca ndare a la procesion. :D

Le parole - a te lo ghevo zà dito - le gà on pexo, na consistenzha, na forma... ( on odore, on colore, on saore...); mi a me lo figuro propio on stramàro cofà paja a mucio; invezhe straje lè paja destirà par tèra. Cofà i òmeni co i vien copà o i àlbori, le piante, le caxe co le vien tirà zo partèra. A ga da èsarghe però la cuantità, on gran nùmaro: elora lè na straje cofà la paja destirà.

Nò : màsa conplicà pensare a strazio/tragedia.... Nò : varda la paja co te la buti partèra, nò? No ghè nisùn 'strazio', gnente 'tragedie'. Vàrdela : paja destirà, toketi de paja, de erba... dèso fà finta de èsare n alto, pardesora de na tragedia-strazio-strage ... còsa vedito?

Re: I gradi de l ajetivo

MessaggioInviato: ven apr 03, 2015 7:41 pm
da Berto
Nein, nain, none, no ... par mi stramàro/stramajor e stramàso/stramajo no la xe la mema parola ma do moti cognà; stramàro/stramajor li xe do moti de la fameja de straje (on fracon, on mucio, na montagna, na mota, tanto, on saco, ...) ke la xe na parola cognà de straje (stramegno, stremegno, sterminio, strazio, strage, tragedia, stragiare, straziare, ...).


El stramaro el jera el magaxin, ła texa, el repostejo de łe strame:

Immagine
http://www.filarveneto.eu/wp-content/up ... so-457.jpg

Stramàso, stramajo, stramazzo, stramaccio, pajon, pagliericcio
viewtopic.php?f=44&t=1516

Re: I gradi de l ajetivo

MessaggioInviato: sab apr 04, 2015 8:51 am
da Sixara
Berto ha scritto:El stramaro el jera el magaxin, ła texa, el repostejo de łe strame:

Elora canbia tuto : no semo pì drio parlare de pre- fìso ma de suf- fìso.
Stram- aro : col sufìso n -aro, asè comune da naltri : secondo la Marcato el vien da l latino -ARIUS, n toscan el dà come esito -aio.
El pòe segnare nomi de mestieri cofà : scarp-aro, bec-aro ( a Padoa, Vicenzha, Rovigo), soto-intendendo 'òmo';
altri nomi ( sotointendendo 'posto') cofà :
loam-aro
gran-aro
fasin-aro
stram-aro.

Pa la parola stram-aso le robe le se conplica on fiatenìn : kel -aso nol gà senpre na funzhion pejorativa come ke l la ciàpa pal toscan, par ex.
Pa naltri a pòe voer dire ' grando' :
corte-aso ( grande coltello)
sior-aso (molto ricco)
fiol-aso ( figlio grande)
cuor-aso (gran cuore)
gali-asa ( grosso bastimento)

ma anca neutro cofà :
carbon-aso
fontan-aso
(a)gu-àso ( rugiada)

e pejorativo :
cagn-aso
tenp-aso
sofeg-aso
magnar-aso

(Marcato-Ursini,pp.96-98)

Elora come xela da intendare la parola stramàso :?
Strame -mejo? Strame-strame o strame-pèzo?
No savarìa, ma propendo pal neutro verso el grando, sa tegnemo conto ke l dovarìa vegnere da -ACIUS, ke n latin el vegnea doparà pa " formare aggettivi da sostantivi, per indicare affinità, somiglianza".

Re: I gradi de l ajetivo

MessaggioInviato: sab apr 04, 2015 9:16 am
da Sixara
Lì te La sapienza dei nostri padri a vien riportà do voxi stranbe:
raspara pa dire stramàro e
strehe pa dire strame.
Strame no lo gò mai sentìo doparare caxa mia, ma no me ricordo còsa ke i dixea - comè ca se dixe al posto de strame ( ke mi la me sona de parola 'colta').

Re: I gradi de l ajetivo

MessaggioInviato: sab apr 04, 2015 2:45 pm
da Berto
Stramàso e stramàro kì no li ghè:
http://tlio.ovi.cnr.it/TLIO